Każda osoba, która usiłowała wziąć kredyt lub kupić sprzęt na raty, z pewnością oczekiwała na ocenę kredytową specjalisty instytucji finansową, opartą o dane z raportu uwzględniającego poziom zadłużenia czy terminowość spłacania zobowiązań zaciągniętych w przeszłości. Być może nie zastanawiałeś się nigdy, skąd instytucje finansowe czerpią te informacje. Faktem jest, że każda instytucja finansowa, z której usług korzystasz, przekazuje odpowiednim podmiotom szereg informacji o swoich klientach. Potem te dane są wykorzystywane przez inne instytucje finansowe, na przykład przy dokonywaniu oceny zdolności kredytowej. Gdzie mogą trafić twoje dane i kto ma do nich dostęp?

Biura informacji gospodarczej (BIG)

Biura informacji gospodarczej to instytucje zajmujące się pozyskiwaniem, przechowywaniem i udostępnianiem danych o dłużnikach nie wywiązujących się terminowo z obowiązku spłaty zobowiązania. Aby przekazać informacje o dłużniku do BIG-u, dany podmiot czy firma muszą związać się z BIG-iem stosowną umową. Umieszczenie dłużnika w rejestrach BIG-u może wpłynąć na otrzymanie decyzji w przypadku próby zaciągnięcia jakiegokolwiek zobowiązania. Na przykład w przypadku próby wzięcia kredytu, może ono spowodować otrzymanie decyzji odmownej albo otrzymanie kredytu na dużo gorszych warunkach. Należy jednak podkreślić, że niektóre BIG-i, np. ERIF BIG S.A., gromadzi także pozytywne informacje o dłużnikach. Odnotowuje na przykład terminowe spłacanie rat, wywiązywanie się ze zobowiązań finansowych przez dłużnika. Takie dane potem mogą ułatwić negocjowanie warunków umowy z bankiem, firmą pożyczkową czy dostawcą usług.

W Polsce istnieje szereg różnych instytucji pełniących funkcję BIG-u. Funkcjonują one w różny sposób, natomiast wszystkie działają na podstawie Ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych i podlegają nadzorowi Ministerstwa Rozwoju. Wszystkie te biura działają niezależnie od siebie i nie udostępniają innym biurom swoich informacji, dlatego w przypadku weryfikacji kandydata lub kontrahenta, najlepiej wysłać zapytanie do wszystkich BIG-ów. W kwietniu 2016 roku w Polsce działało pięć biur informacji gospodarczej. Należały do nich:

  • ERIF BIG S.A.
  • Krajowy Rejestr Długów BIG S.A.,
  • Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych,
  • Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej,
  • BIG InfoMonitor.

ERIF Biuro Informacji Gospodarczej

ERIF BIG S.A. gromadzi zarówno pozytywne, jak i negatywne informacje o dłużnikach. Udziela ono informacji zarówno o terminowej spłacie zobowiązań, jak i zwłokach w regulowaniu zobowiązań pieniężnych. Dopisanie dłużnika do bazy danych ERIF BIG S.A. następuje po spełnieniu określonych wymagań. Dla dłużnika, który jest jednocześnie konsumentem wartość długu musi wynosić minimum 200 zł. W przypadku dłużnika, który konsumentem nie jest, wartość zobowiązania musi być równa co najmniej 500 zł. Ponadto, dane muszą być potwierdzone stosowną dokumentacją i na bieżąco aktualizowane.

Do grona instytucji korzystających z informacji ERIF BIT S.A. należą:

  • urzędy miast i gmin
  • banki, pośrednicy kredytowi, SKOKi
  • przedsiębiorstwa komunikacji publicznej
  • towarzystwa ubezpieczeniowe
  • operatorzy telewizyjni i telekomunikacyjni
  • przedsiębiorcy z wszystkich branż
  • stowarzyszenia i fundacje
  • zakłady komunalne
  • konsumenci
  • spółdzielnie mieszkaniowe
  • firmy windykacyjne
  • inni wierzyciele, którzy posiadają wierzytelności spełniające warunki ustawowe

Krajowy Rejestr Długów BIG

Jeżeli dłużnikiem jest konsument, wówczas dopisanie go do bazy dłużników Krajowego Rejestru Długów BIG S.A. następuje po spełnieniu następujących warunków:

  • zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym,
  • łączna kwota zobowiązań wynosi minimum 200 zł,
  • zwłoka w dokonaniu płatności przez dłużnika wynosi co najmniej 60 dni,
  • upłynęło 30 dni, od kiedy dłużnik otrzymał listowne bądź osobiste wezwanie do zapłaty, zawierające ostrzeżenie o przekazaniu danych do Krajowego Rejestru Długów.

Dla dłużnika, będącego firmą, warunki są identyczne, z wyjątkiem zwiększenia progu kwotowego łącznej sumy zobowiązań – w tym przypadku wynosi ona 500 zł. Wierzyciel może dopisać dłużnika do Krajowego Rejestru Długów na podstawie umów o:

  • przewóz osób i bagażu w komunikacji masowej,
  • świadczenie usług pocztowych i telekomunikacyjnych,
  • dostarczanie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego,
  • wywóz nieczystości,
  • dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków,
  • dostarczanie energii cieplnej.

Jeżeli nastąpi spłata zobowiązania, wówczas wierzyciel ma 14 dni na poinformowanie o tym KRD BIG S.A.

Biuro Informacji Kredytowej

Biuro informacji kredytowej to spółka. Jej akcjonariuszami jest Związek Banków Polskich oraz część polskich banków komercyjnych. Jest to podmiot gromadzący dane o zobowiązaniach klientów banków, na podstawie informacji dostarczonych przez banki, które współpracują z BIK. Dane z BIK mogą zostać wykorzystane przy ocenie wiarygodności osoby ubiegającej się o usługę banku, bądź w określeniu wymogów kapitałowych, jakie bank o danym profilu działalności powinien spełniać. Dzięki informacjom z BIK banki mogą otrzymać informacje o zobowiązaniach finansowych zaciągniętych w różnych bankach. Warto podkreślić, że za prawidłowość danych odpowiada wyłącznie bank przekazujący te dane.

Dane klienta są przesyłane do BIK zawsze, gdy składa on wniosek o pożyczkę lub kredyt, albo gdy występuje w roli poręczyciela w banku bądź w SKOK-u współpracującym z BIK. Później bank przekazuje informacje o terminowości spłaty zobowiązań. Dane przekazywane do BIK uwzględniają dane osobowe klienta, rodzaj i warunki zaciągniętego zobowiązania (waluta, liczba i wysokość rat itd.). Nie istnieje żadna graniczna kwota, od której dane przesyła się do BIK, gdyż gromadzi on zarówno dane pozytywne, jak i negatywne, bez względu na to, jaka jest kwota zobowiązania. Nie ma również możliwości nie zgodzenia się na przekazywanie danych do BIK.

Podsumowując?

Instytucje finansowe przekazują szereg danych o swoich klientach różnorakim podmiotom. Każdy klient banku ma możliwość wygenerowania i sprawdzenia raportu o sobie, na podstawie którego może wynegocjować lepsze warunki umów z dostawcami usług czy z bankami, dlatego ich znajomość może okazać się bardzo przydatna.

Dodaj komentarz