Wyniki przeprowadzonej przez Narodowy Bank Polski ankiety wśród przewodniczących komitetów kredytowych banków „Sytuacja na rynku kredytowym IV kwartał 2019 r.” pokazują, że w ostatnim kwartale ma być kontynuowane zaostrzanie polityki kredytowej.
NBP przepytał pod koniec października 2019 roku w sumie 24 banki. Już w trzecim kwartale 2019 roku kryteria udzielania kredytów mieszkaniowy zostały podwyższone. Było to jednak spowodowane m.in. realizacją zaleceń Komisji Nadzoru Finansowego czy zmiany strategii banków. Obecnie wpływ na zmianę warunków ma sytuacja na rynku mieszkaniowym, lepsza kondycja gospodarstw domowych oraz czynniki nieobjęte ankietą, m.in. poprawa sytuacji makroekonomicznej w Polsce. W konsekwencji banki spodziewają się spadku popytu na kredyty mieszkaniowe.
W przypadku kredytów konsumpcyjnych ma nastąpić niewielki wzrost popytu, choć również tu przewidziane jest zaostrzenie warunków. Będzie to kontynuacja działań podjętych w poprzednim kwartale, jak zwiększenie marży kredytowej, pozaodsetkowych kosztów kredytu oraz skrócenia okresu kredytowania. Za wprowadzeniem ostrzejszej polityki kredytowej stoi wzrost udziału kredytów zagrożonych w portfelu kredytów konsumpcyjnych, wzrost ryzyka związanego z przewidywaną sytuacją gospodarczą, a w pojedynczych przypadkach większy popyt na kredyty konsumpcyjne, wzrost ryzyka związanego z realizacją wymaganych zabezpieczeń oraz pogorszenie się bieżącej i przewidywanej sytuacji kapitałowej banku. Jak podkreślono w raporcie NBP: „żaden bank nie wskazał czynników, które skłaniałyby go do łagodzenia polityki kredytowej”.
W przypadku kredytów dla przedsiębiorców nie odnotowano większych zmian w trzecim kwartale. Wśród tych banków, w których odnotowano spadek popytu jako przyczyny tego stanu podano obniżkę zapotrzebowania na finansowanie środków trwałych oraz zapasów i kapitału obrotowego, a także zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów. Wśród wprowadzonych zmian w kredytach dla przedsiębiorców wymieniono nieznacznie zwiększenie marży kredytowej oraz wymagane zabezpieczenie kredytów. Podjęcie takich kroków tłumaczono obawą pogorszenia się sytuacji sektora bankowego lub całej gospodarki oraz podniesieniem się ryzyka branży i wzrostem udziału kredytów zagrożonych. W ostatnim kwartale zaostrzone mają zostać kryteria przyznawania kredytów dla małych i średnich przedsiębiorstw, co jednak ma nie wpłynąć na spadek zainteresowania tego typu rodzajem dofinansowania.
