Podatek rolny, leśny i podatek od nieruchomości często są zaliczane do podobnego kręgu podatków – podatków samorządowych. Nadchodzący 2016 rok będzie czasem wielu zmian w ich sferze. Nie zmieni się co prawda ich konstrukcja, ale podatnicy mogą już teraz liczyć, ile więcej wydadzą w związku z ich uiszczeniem. Znikną też pewne preferencje w sposobie ich płacenia.
Zacznijmy jednak od początku. Cechy ogólne analizowanych podatków to przede wszystkim?
? ich samorządowy charakter. Zatem są to podatki, których naliczaniem, jak i poborem, zajmują się organy władzy usytuowane najbliższej obywateli, czyli organy samorządowe. Pierwszy z podatków (podatek rolny) jest naliczany od gruntów, które w ewidencji gruntów i budynków widnieją ze statusem użytków rolnych, gruntów zadrzewionych, czy zakrzewionych na obszarze użytków rolnych. Przy czym wyłącza się z tego zestawienia jedynie grunty już zajęte bezpośrednio pod prowadzenie działalności gospodarczej, czy innej niż typowo rolnicza. W przypadku podatku rolnego podstawą opodatkowania są hektary przeliczeniowe.
Podatkiem leśnym objęte natomiast są lasy. Zwalnia się jedynie z obowiązku jego płacenia lasy przeznaczone na prowadzenie działalności gospodarczej, jak i specyficzne pod względem przedmiotowym, np. lasy, których drzewostan ma mniej niż 40 lat, czy lasy widniejące w specjalnych rejestrach jako zabytki. Funkcjonująca stawka podatku leśnego to równowartość pieniężna 0,220 m3 drewna z 1 hektara rzeczywistego za rok podatkowy.
Natomiast, w uproszczeniu przyjmuje się, iż podatek od nieruchomości jest podatkiem pobieranym przez gminy od gruntów, budynków, czy budowli bądź ich części związanych typowo z prowadzeniem działalności gospodarczej niezwiązanej z rolnictwem bądź leśnictwem. Zwolnieniu podlegają drogi publiczne, zabytki zarejestrowane w odpowiednim rejestrze, grunty wyposażone w zbiorniki wodno-retencyjne oraz budynki PKP, administracji rządowej i samorządowej.
Płacenie podatku rolnego i leśnego -na raty? w 2016 roku będzie dostępna tylko dla wybranych
Osoby obciążone uiszczaniem wyżej wymienionych podatków mogły do tej pory wpłacać je według uznania. To znaczy, że dozwolono zarówno wpłatę z góry jako jednorazową kwotę, ale i dopuszczono płacenie na raty, czyli w następujący sposób:
- I rata podatku do 15 marca,
- II rata podatku do 15 maja,
- III rata podatku do 15 września,
- IV rata podatku do 15 listopada.
Teraz taka możliwość będzie pozostawiona tylko osobom, które rocznie płacą łącznie więcej niż 100,50 PLN takiego podatku. Gdy jednak płacą mniej, będą zobligowane zapłacić go jednorazowo w pełnej wysokości w tzw. I terminie, czyli do dnia 15 marca. Identycznie sytuacja będzie wyglądać, gdy płatnikiem powyższych podatków w 2016 roku będzie przedsiębiorca.
2016 rok przyniesienie zmiany w stawkach podatku od nieruchomości
Na tym jednak zmian nie koniec. Przyjęto również także pewne modyfikacje w sferze podatku od nieruchomości, które wejdą w życie w 2016 roku. Co to oznacza? Przede wszystkim nowa stawka podatku od nieruchomości zacznie funkcjonować w odniesieniu do gruntów, na których jest prowadzona działalność gospodarcza. Od 2016 roku stawka podatku od nieruchomości dla nich będzie wynosić 0,89 zł za metr kwadratowy. Standardowa stawka podatku od budynku mieszkalnego będzie pozostawiona jednak na bezzmiennym poziomie 0,75 zł za metr kwadratowy. Jej zwiększenie zdecydowanie pojawi się jedynie wtedy, gdy budynek taki będzie również przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej (podatek na poziomie 22,86 PLN). Jak widać, wprowadzone zmiany zwiększą obciążenia z tytułu tego podatku.
Co jeszcze ulegnie zmianie w 2016 roku?
Zmienią się także pewne elementy definicji dotyczących gruntów oraz budynków przeznaczonych na działalność gospodarczą. Dotychczasowe sformułowania zostaną zastąpione konkretnymi technicznymi przesłankami i okolicznościami, które mają pozwolić jednoznacznie ustalić przedmiot opodatkowania.
Poddano, poddano rewizji także zwolnienia z opłat. Przede wszystkim zmiany dotkną stowarzyszenia i organizacje pozarządowe. Od 2016 r. podatkami nie zostanie obłożona tylko i wyłącznie ta część gruntów i nieruchomości związanych bezpośrednio ze statutową działalnością. Dotąd zwolnione były także te elementy majątku stowarzyszeń, które równocześnie były wykorzystywane w innych celach innych niż gospodarcze.
Czy tylko te trzy obciążenia uległy zmianie?
Otóż nie. Od 1 stycznia 2016 r. gminy uzyskają swobodę we wprowadzaniu opłat miejscowej, targowej oraz uzdrowiskowej. Ich nałożenie będzie wymagało odpowiedniej uchwały władz lokalnych.
Trudno dzisiaj prognozować, jak takie zmiany oraz w jakim stopniu wpłyną na poziom finansów lokalnych. Na pewno jednak nowy system płacenia podatku rolnego i leśnego przez podatników, dysponujących niewielkimi powierzchniami lasów, czy gruntów, może dać ciekawe skutki. Można się spodziewać, iż od tej grupy podatników już w I kwartale (czyli stosunkowo szybko) uda się ściągnąć należny podatek. Prawdopodobny jest też drugi scenariusz. Zapewne część podatników, zmuszona do jednorazowo uiszczenia podatku, będzie uchylać się od terminowego jego dokonania. Zmiany w dotychczasowej konstrukcji podatku od nieruchomości raczej zastaną przyjęte pozytywnie, zwłaszcza przez władze lokalne. Od dawna bowiem spodziewano się od znacznie większej rewolucji, tak jak np. przy wprowadzeniu podatku katastralnego. Drobna podwyżka zdecydowanie powinna być zmianą, którą łatwo się zaakceptuje.