Nasi rodacy oprócz zaciągania nowych kredytów mieszkaniowych, corocznie spłacają wiele starszych „hipotek”. Sprawdziliśmy, jak wyglądają statystyki dotyczące całkowicie spłacanych kredytów mieszkaniowych.
Liczba kredytów mieszkaniowych, które aktualnie posiadają Polacy rośnie z kwartału na kwartał. Dane Związku Banków Polskich (ZBP) wskazują, że w połowie 2019 r. mieszkańcy naszego kraju spłacali 2,314 mln kredytów mieszkaniowych. Sześć miesięcy wcześniej, analogiczny wynik oscylował na poziomie 2,246 mln. Dodatnia zmiana jak zwykle była wynikiem różnicy pomiędzy dwoma wartościami – liczbą nowych kredytów mieszkaniowych oraz liczbą takich zobowiązań, które całkowicie spłacili Polacy. O liczbie nowych kredytów mieszkaniowych mówi się często (między innymi w kontekście danych BIK oraz ZBP). Znacznie rzadziej poruszany jest temat spłaty istniejących „hipotek”. Postanowiliśmy zatem sprawdzić, ile kredytów mieszkaniowych Polacy spłacą w najbliższym czasie, a także przez kolejne 10 lat – 12 lat.
Najwięcej spłaconych „hipotek” to będą kredyty w złotym …
Bardzo ciekawe dane na temat spłaty kredytów mieszkaniowych można znaleźć w corocznych raportach KNF. Nadzór finansowy podaje między innymi liczbę aktywnych kredytów mieszkaniowych pod koniec każdego roku. Wedle stanu na dzień 31 grudnia 2018 roku, Polacy spłacali następującą liczbę kredytów mieszkaniowych:
- kredyty mieszkaniowe ogółem – 2 192 383 aktywne umowy
- kredyty mieszkaniowe w PLN – 1 636 446 aktywnych umów
- kredyty mieszkaniowe w CHF – 457 276 aktywnych umów
- inne mieszkaniowe kredyty walutowe (głównie EUR) – 98 661 aktywnych umów
W kontekście powyższych danych, uwagę zwraca nie tylko zdecydowana przewaga kredytów „złotówkowych”. Warto również podkreślić, że szybko spada liczba „hipotek” rozliczanych we franku szwajcarskim. Jeszcze niedawno była mowa o tym, że Polacy spłacają około pół miliona takich zobowiązań. Obecnie analogiczny wynik jest już zbliżony do 450 000 umów. To sugeruje, że zobowiązanie mieszkaniowe we frankach posiada około 800 000 – 900 000 Polaków. Dokładniejsze dane BIK-u mówią o grupie mniej więcej 800 000 „frankowiczów”.
Na podstawie informacji KNF-u można również obliczyć, ile kredytów zgodnie z harmonogramem kredytobiorcy mieszkaniowi spłacą w bieżącym roku. Taka oczekiwana liczba spłat z 2019 r. przedstawia się następująco:
- kredyty mieszkaniowe ogółem – 46 615 spłaconych kredytów
- kredyty mieszkaniowe w PLN – 37 523 spłacone kredyty
- kredyty mieszkaniowe w CHF – 7 745 spłaconych kredytów
- inne mieszkaniowe kredyty walutowe (głównie EUR) – 1 347 spłaconych kredytów
Faktyczna liczba kredytów mieszkaniowych spłaconych przez klientów banków w 2019 r. będzie nieco inna z uwagi na opóźnienia ratalne oraz nadpłaty. Na podstawie powyższych danych, można jednak obliczyć, że relacja spłaconych kredytów „złotówkowych” do całkowitej liczby umów będzie nieco większa niż przypadku „hipotek” z waloryzacją do franka. Wynika to z faktu, że większość kredytów „frankowych” została udzielona stosunkowo niedawno (lata 2006 – 2008). Dlatego w kolejnych kilku latach możemy spodziewać się przyspieszenia tempa całkowitej spłaty kredytów mieszkaniowych z waloryzacją do franka szwajcarskiego.
Liczba kredytów „frankowych” do 2030 r. może spaść o 29%
Komisja Nadzoru Finansowego pokusiła się również o oszacowanie, ile kredytów mieszkaniowych Polacy mogą spłacić przez kolejne lata. Wspomniane szacunki KNF opierają się na harmonogramach terminowej spłaty „hipotek”. Takie źródła danych wskazują, że do 2030 r. całkowita liczba kredytów mieszkaniowych skurczy się o 27%. Chodzi oczywiście o te „hipoteki”, które były już aktywne pod koniec grudnia 2018 r. Warto zwrócić uwagę, że podobne tempo spłaty ma dotyczyć zarówno kredytów „złotówkowych”, jak i kredytów rozliczanych we franku oraz innych walutach obcych (głównie euro).
W kontekście szacunków z poniższej tabeli, największe wątpliwości dotyczą kredytów „frankowych”. Może się bowiem okazać, że masowe pozwy kredytobiorców wpłyną na liczbę aktywnych kredytów z waloryzacją do franka. Warto przypomnieć, że „frankowcy” zwykle domagają się unieważnienia umowy kredytowej albo tak zwanego „odfrankowienia”. Mowa o potraktowaniu wadliwej „hipoteki” jako kredytu w złotym, który posiada jednak niskie oprocentowanie bazujące na stawce LIBOR CHF.
Prognozowany spadek liczby kredytów mieszkaniowych z aktualnego portfela (2018 r. – 2030 r.) |
||||
Stan na koniec ↓ |
Liczba kredytów (sztuki) |
|||
Kredyty ogółem |
Kredyty w PLN |
Kredyty w CHF |
Inne kredyty walutowe (nie CHF) |
|
2018 r. |
2 192 383 |
1 636 446 |
457 276 |
98 661 |
2019 r. |
2 145 768 |
1 598 923 |
449 531 |
97 314 |
2020 r. |
2 110 021 |
1 572 920 |
441 645 |
95 457 |
2021 r. |
2 070 435 |
1 544 147 |
433 648 |
92 641 |
2022 r. |
2 028 979 |
1 512 463 |
426 110 |
90 406 |
2023 r. |
1 984 487 |
1 479 700 |
415 800 |
88 987 |
2024 r. |
1 940 429 |
1 446 548 |
406 326 |
87 555 |
2025 r. |
1 888 994 |
1 412 093 |
391 215 |
85 686 |
2026 r. |
1 832 287 |
1 373 489 |
376 076 |
82 723 |
2027 r. |
1 772 553 |
1 329 428 |
363 296 |
79 829 |
2028 r. |
1 708 857 |
1 284 016 |
346 601 |
78 241 |
2029 r. |
1 655 740 |
1 242 246 |
337 113 |
76 381 |
2030 r. |
1 596 488 |
1 198 031 |
325 317 |
73 139 |
Łączny spadek liczby kredytów w latach 2018 – 2030 |
-27% |
-27% |
-29% |
-26% |