Współczesny człowiek wydaje się być coraz bardziej odpowiedzialnym i świadomym konsumentem. Zwraca uwagę na jakość nabywanych towarów, składa reklamacje, oczekuje szybkiej i bezbłędnej realizacji składanych zamówień. Niestety, czasami jego czujność i staranność, zwłaszcza przy zawieranych umowach sprzedaży – kupna, bywa uśpiona. Co roku, spory odsetek kupujących zarówno w sieci, jak i sklepach stacjonarnych, nawiązuje współpracę z firmami oszustami. Wtedy, pojawia się pytanie, do kogo udać się o pomoc? Między innymi swoje wsparcie Konsumentów zapewnia Rzecznik Konsumentów. Z uwagi na to, warto bliżej zaprezentować jego pozycję, rolę, jak i zakres działalności.
Kim jest Rzecznik Konsumentów?
Rzecznik Konsumentów jest organem jednoosobowym, który funkcjonuje w Polsce od 1 stycznia 1999 r. Jest to organ, który odpowiada przede wszystkim za niesienie pomocy oraz reprezentowanie interesów Konsumentów, w imię ich ochrony. Najczęściej działalność Rzecznika Konsumentów sprowadza się do odbywania dyżurów, spotykania się z Konsumentami, poznawania ich problemów, jak i na podejmowaniu w ich sprawie uzasadnionych interwencji. Powszechną praktyką jest, że Rzecznik Konsumentów w imieniu np. poszkodowanego Klienta występuje do Partnera Handlowego, czy innej instytucji, z którą ten uprzednio nawiązał współpracę. Rzecznik Konsumentów działa zgodnie z Ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów. W miastach na prawach powiatu to Prezydent Miasta powołuje daną osobę na stanowisko Rzecznika Konsumentów. Urząd Rzecznika Konsumentów może pełnić jedynie osoba, legitymująca się wykształceniem wyższym, posiadająca praktykę zawodową.
Czym zajmuje się Rzecznik Konsumentów –
Do zadań Rzecznika Konsumentów w szczególności należy:
- zapewnienie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego oraz informacji prawnej w zakresie ochrony interesów Konsumentów;
- opiniowanie proponowanych zmian w prawie, odnoszących się do sfery ochrony interesów Konsumentów;
- wystąpienie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw i interesów konsumentów, np. kierowanie w imieniu Konsumentów reklamacji, czy pism wyjaśniających, wzywających, upominawczych oraz innych;
- współdziałanie z delegaturami urzędu, organami Inspekcji Handlowej oraz organizacjami konsumenckimi.
Znane są również bardzo już zaawansowane aktywności Rzecznika Konsumentów, kiedy to za odpowiednim upoważnieniem Konsumentów, prowadzi na ich rzecz postępowania, czy nawet występuje z powództwami sądowymi w ich imieniu wobec Przedsiębiorców.
Jak zwrócić się o pomoc do Rzecznika Konsumentów?
Na wstępie należy odnotować, że grono osób, które mogą wystąpić do Rzecznika Konsumentów, z prośbą o interwencję jest podmiotowo ograniczone. Co to znaczy? Mianowicie o pomoc powinny występować jedynie osoby, które zawarły prywatnie umowę (np. sprzedaży, o dzieło, o świadczenie usług) na terenie kraju z wybranym przedsiębiorcą. Kolejno osoba oczekująca pomocy od Rzecznika Konsumentów, powinna udać się do jego biura, właściwego dla jej miejsca zameldowania. To znaczy, że dla przykładu Konsument, który ma miejsce zamieszkania w wynajmowanym mieszkaniu w Krakowie, a jest zameldowany w Sosnowcu, powinien udać się do Biura Rzecznika Konsumentów w Sosnowcu, jako swoim właściwym miejscu zameldowania. W trakcie już pierwszej wizyty u Rzecznika Konsumentów, warto przedstawić możliwie najwięcej dokumentów, dowodów, prezentujących istotę umowy, jaka została przez Konsumenta oczekującego interwencji Rzecznika zawarta z wybranym Przedsiębiorcą. Jeśli kolejno Rzecznik Konsumentów (po poznaniu istoty sprawy) zdecyduje się na interwencję, trzeba być przygotowanym na konieczność spisania pełnomocnictwa. To na jego jedynie podstawie Rzecznik Konsumentów jako pełnomocnik Mocodawcy (Konsumenta) będzie upoważniony do występowania w jego imieniu wobec odpowiednich instytucji.
Pomocy konsumentom udziela również Federacja Konsumentów
Federacja to niezależna od rządu organizacja, posiadająca status organizacji pożytku publicznego, a głównym jej celem jest ochrona konsumenta indywidualnego. Federacja Konsumentów jest instytucją ochrony Konsumenta zdecydowanie starszą niż Rzecznik Konsumentów. Federacja Konsumentów funkcjonuje w Polsce od roku 1981. Oprócz działalności edukacyjnej, szkoleniowej, również zajmuje się podejmowaniem interwencji, wystąpień w imię ochrony interesów Konsumentów.
Jak więc widać, obecnie w Polsce Konsumenci mają zapewniony dostęp do form wsparcia, ochrony. Mogą zwracać się o uzyskanie pomocy do Miejskich i Powiatowych Rzeczników Konsumenta, jak i delegatur terenowych Federacji Konsumentów. Przy udaniu się do ww. podmiotu, Konsument warto, aby zabrał możliwe jak najwięcej dokumentów, odnoszących się do współpracy, jaką nawiązał z Przedsiębiorcą (warto zabrać umowę sprzedaży, formularz informacyjny, czy inne dodatkowe dokumenty sprzedażowe).