Zwolnienie się z pracy nie zawsze jest proste

Planujesz złożenie wypowiedzenia? Jak większość uważasz, że rozwiązanie umowy w drodze wypowiedzenia wydaje się być procedurą niezbyt skomplikowaną i zwykle przebiegającą bez większych zakłóceń. To pracodawca jest stroną, która musi spełnić szereg skomplikowanych wymogów formalnych. Warto jednak zwrócić uwagę na pewne kwestie związane z rozwiązywaniem umowy w drodze wypowiedzenia. Niedopilnowanie pewnych kwestii podczas zwalniania się z pracy może skutkować wieloma trudnościami natury formalnej w późniejszym czasie. Aby oszczędzić sobie nerwów i frustracji, warto już dziś, punkt po punkcie prześledzić kwestie, na które należy zwrócić szczególną uwagę podczas wręczania pracodawcy wypowiedzenia.

Nie każdą umowę da się rozwiązać za wypowiedzeniem

Nie wszyscy zdają sobie z tego sprawę, ale za wypowiedzeniem można rozwiązać wyłącznie umowę zawartą na czas nieokreślony oraz umowę na okres próbny. Za wypowiedzeniem nie można jednak rozwiązać umów zawieranych na czas określony, chyba że są one zawarte na okres dłuższy niż 6 miesięcy – i to wyraźnie jeżeli strony przewidzą możliwość rozwiązania takiej umowy za wypowiedzeniem. Dzieje się tak dlatego, że celem umowy na czas określony jest właśnie zapewnienie, że pracownik będzie przez określony czas wykonywał obowiązki zawodowe na rzecz pracodawcy.

Ile wynosi okres wypowiedzenia?

Okresy wypowiedzenia umowy o pracę różnią się w zależności od rodzaju danej umowy. Ich cechą wspólną jest natomiast fakt, że okres wypowiedzenia obowiązuje zarówno pracownika, jak i pracodawcę. Poniżej przedstawiamy okres wypowiedzenia obowiązujący w zależności od typu danej umowy:

• Umowa o pracę na czas określony (jeżeli strony przewidują możliwość wypowiedzenia) – okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie,

• Umowa na okres próbny – okres wypowiedzenia wynosi:
  3 dni robocze – jeżeli okres próbny jest krótszy niż 2 tygodnie,
  Tydzień – jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
  2 tygodnie – jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące,

• Umowa o pracę na czas nieokreślony – okres wypowiedzenia uzależniony jest od okresu, na jaki pracownik został zatrudniony i wynosi:
  2 tygodnie – jeżeli okres zatrudnienia pracownika nie przekroczył 6 miesięcy,
  Miesiąc – jeżeli okres zatrudnienia pracownika wyniósł co najmniej 6 miesięcy,
  3 miesiące – jeżeli okres zatrudnienia pracownika wyniósł co najmniej 3 lata.
  Do niedawna powyższe ramy czasowe dotyczące wypowiedzeń, wynikające bezpośrednio z przepisów Kodeksu Pracy były uważane za sztywne i ani pracownik, ani pracodawca nie mieli możliwości ich modyfikacji. Jednak w ostatnich latach postanowienia Sądu Najwyższego dopuściły taką możliwość, jeżeli istnieją ku temu odpowiednie przesłanki, zatem przed złożeniem wypowiedzenia, warto upewnić się, czy warunki zawarte w podpisanej umowie o pracę rzeczywiście pokrywają się z powyższymi wytycznymi, czy też postanowienia umowy były inne.

Okres wypowiedzenia zazwyczaj i tak jest dłuższy – dlaczego?

Zwykle okres od złożenia wypowiedzenia do dnia rozwiązania umowy jest dłuższy niż wyszczególniono powyżej. Dzieje się tak dlatego, ponieważ okres wypowiedzenia umowy o pracę, kończy się w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca. Oznacza to, że najlepiej wypowiedzenie złożyć w piątek lub w sobotę (jeżeli okres wypowiedzenia obejmuje okres jednego lub kilku tygodni), albo w ostatni dzień miesiąca (jeżeli okres wypowiedzenia obejmuje miesiąc lub kilka miesięcy).

Przykładowo, pracownika obowiązuje dwutygodniowy okres wypowiedzenia. Jeżeli złoży on wypowiedzenie w poniedziałek, i tak czas ten będzie naliczany dopiero od soboty, a pracownik będzie zmuszony do przepracowania pięciu dodatkowych dni roboczych, kiedy wypowiedzenie nie będzie obowiązywało. Dlatego złożenie wypowiedzenia jak najbliżej soboty będzie działaniem najwłaściwszym.

Podobnie, jeżeli okres wypowiedzenia pracownika wynosiłby trzy miesiące, a pracownik zdecydował się na złożenie wypowiedzenia w styczniu. Nieważne, czy złoży je 1 stycznia, czy 31 stycznia, umowa zostanie rozwiązana z końcem kwietnia. Złożenie wypowiedzenia 1 stycznia spowoduje jedynie konieczność przepracowania dodatkowego miesiąca, kiedy okres wypowiedzenia jeszcze nie obowiązuje.

Krótszy okres wypowiedzenia – czy jest możliwy?

Jeżeli pracownikowi bardzo zależy na skróceniu okresu wypowiedzenia, ma taką możliwość, ale tylko na drodze porozumienia z pracodawcą. Czasami pracodawcy zgadzają się na takie rozwiązanie. Zazwyczaj jest ono pracodawcy na rękę, kiedy dane stanowisko nie wymaga długiej i żmudnej rekrutacji, bądź w firmie jest wystarczająca liczba pracowników, którzy mogą przejąć obowiązki na danym stanowisku. Niejednokrotnie pracodawcy obawiają się także nieuczciwości ze strony pracownika, który złożył wypowiedzenie o pracę, bądź mniejszego zaangażowania w rzetelne wypełnianie obowiązków zawodowych, co sprawia, że chętnie przystają na porozumienie stron i skrócenie okresu wypowiedzenia. Wcześniejszy okres wypowiedzenia można ustalić z pracodawcą także po złożeniu wypowiedzenia. Należy jednak pamiętać, że w takim wypadku tryb rozwiązania umowy bez względu na ustalenia stron pozostaje taki sam, to znaczy, że umowa rozwiąże się za wypowiedzeniem pracownika, a nie za porozumieniem stron.

Czy można wycofać wypowiedzenie?

Jeżeli pracownik złożył już wypowiedzenie, ale potem zmienił zdanie, ma możliwość jego wycofania. Aby to zrobić, musi złożyć oświadczenie o cofnięciu wypowiedzenia, które musi dotrzeć do pracodawcy najpóźniej w tym samym czasie, co wypowiedzenie. Jeżeli tak się nie stanie, wówczas pracodawca musi wyrazić zgodę na cofnięcie wypowiedzenia.

Podsumowując?

Wypowiadając umowę o pracę warto zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii, które pomogą uniknąć frustracji oraz dodatkowego stresu. Szczególnie istotny jest okres obowiązywania wypowiedzenia i sposób jego naliczania, który w przypadku nieznajomości przepisów wynikających z Kodeksu Pracy może prowadzić do niepotrzebnych nieporozumień na linii pracownik-pracodawca.