Numeru rachunku, zapisanego w standardzie IBAN będziesz potrzebować przy rozmaitych transakcjach międzynarodowych, takich jak np. płatność za zakupy czy rozliczenia z kontrahentem. Warto wiedzieć, z czego konkretnie składa się numer IBAN i jak z jego pomocą zrealizować zagraniczną operację.
Co to jest numer IBAN?
Skrót IBAN pochodzi od angielskiego terminu: International Bank Account Number, czyli Międzynarodowy Numer Rachunku Bankowego, który oznacza system numeracji rachunków bankowych na potrzeby realizacji operacji transgranicznych. W praktyce posiadacze numeru IBAN mogą zarówno zlecać przelewy zagraniczne, jak i otrzymywać je na swoje konta z zagranicy.
Warto podkreślić, że w każdym kraju numer IBAN zawiera oznaczenie charakterystyczne dla danego państwa, co pozwala od razu określić dokąd i skąd będzie wykonywana transakcja. Na świecie z tego systemu korzysta kilkadziesiąt krajów oraz terytoriów zależnych.
Jak wygląda konstrukcja numeru IBAN?
W związku z tym, że istnieje wiele numerów IBAN na całym świecie, skupimy się tylko na tym, który obowiązuje w Polsce, a ten składa się z 28 znaków. Wzór dla każdego numeru w tym systemie wygląda następująco:
PL KK AAAAAAAA BBBBBBBBBBBBBBBB
Oto co oznaczają powyższe znaki:
- PL: kod oznaczający dane państwo (w tym przypadku Polskę) wg indeksu ISO 3166-a alfa-2 – kod dla każdego państwa jest unikalny i dwuliterowy;
- KK: jest to suma kontrolna, charakterystyczna dla danego rachunku, a kształtuje się ona na podstawie pozostałych cyfr ciągu;
- AAAAAAAA: numer rozliczeniowy banku, na podstawie którego można określić, w jakiej konkretnej instytucji otwarty jest dany rachunek (np. w PKO BB, mBanku, ING, Alior Banku, itd.);
- BBBBBBBBBBBBBBBB; 16 cyfr, określających numer rachunku bankowego danego klienta.
Numer IBAN składa się z NRB, czyli Numeru Rachunku Bankowego. Jest to ciąg 26 cyfr KKAAAAAAAABBBBBBBBBBBBBBBB plus kod kraju: PL.
Jakie kody rozliczeniowe mają polskie banki?
Jeśli posiadasz rachunek w którymś z banków działających na terytorium Polski, to w Twoim numerze IBAN musi się znaleźć ID (inaczej: identyfikator) tego właśnie banku. Są to cztery pierwsze cyfry w ciągu AAAAAAAA. Oto, jak to wygląda dla wybranych instytucji:
- 1140 – mBank,
- 1240 – Bank Pekao S.A.,
- 1020 – PKO Bank Polski,
- 1050 – ING Bank Śląski,
- 2490 – Alior Bank,
- 1090- Santander Bank Polska,
- 1320 – Bank Pocztowy,
- 2030 – BNP Paribas,
- 1160 – Bank Millennium,
- 1870 – Nest Bank,
- 2120 – Santander Conusmer Bank.
Do czego jest potrzebny numer IBAN?
Numer IBAN będzie Ci potrzebny każdorazowo, jeśli zechcesz przeprowadzić operację w jednym z dwóch systemów:
- SWIFT – (z ang. Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication): Światowa Międzybankowa Telekomunikacja Bankowa. Działa na całym świecie i w praktyce pozwala na dokonanie przelewu zagranicznego z dowolnego państwa na konta znajdujące się na całym globie. Wyjątek stanowią państwa, które zostały objęte międzynarodowymi sankcjami.
- SEPA – (z ang. Single Euro Payments Area): Jednolity Obszar Płatniczy w Euro. System rozliczeń w euro, zarówno przy operacjach transgranicznych, jak i odbywających się wewnątrz państw należących do SEPA. Obowiązują tutaj dla wszystkich takie same zasady, prawa oraz regulacje. SEPA występuje nie tylko w państwach członkowskich Unii Europejskiej, ale także rozciąga się na inne kraje, jak: Wielka Brytania, Norwegia, Szwajcaria czy Islandia.
Oczywiście, jeśli będziesz odbiorcą zagranicznego przelewu, to nadawca także będzie musiał podać Twój rachunek w standardzie IBAN. Jeśli tego nie zrobi, to albo przelew zagraniczny w ogóle nie zostanie zrealizowany, albo jego realizacja przebiegnie z komplikacjami i pociągnie za sobą dodatkowe koszty. Nie można więc w żaden sposób pominąć numeru IBAN, jeśli chcesz dokonać płatności na zagraniczny rachunek bankowy.
Jak znaleźć numer IBAN?
Każdy, kto posiada swój rachunek w polskim banku, może bez problemu sprawdzić, z jakich konkretnie znaków składa się jego numer. Masz możliwość skorzystania aż z trzech opcji:
- Przejrzyj swoją umowę z bankiem. Do założenia i prowadzenia konta w każdym banku konieczne jest zawarcie umowy między klientem a instytucją. Sięgnij do swojej umowy i sprawdź, jaki numer IBAN został przypisany do Twojego rachunku (*musi się tam znajdować).
- Znajdź IBAN w bankowości internetowej. Jest to prostsza metoda – wystarczy, że odwiedzisz stronę internetową banku i zalogujesz się na swoje konto. Przeglądając informacje o rachunku z całą pewnością uda ci się znaleźć numer IBAN.
- Skorzystaj z aplikacji mobilnej banku. Na swoim smartfonie wejdź do aplikacji mobilnej i wyszukaj informację na temat numeru IBAN. Jest to zdecydowanie najbardziej wygodny sposób, gdyż możesz z niego skorzystać w dowolnym miejscu i czasie.
Jak sprawdzić, czy numer IBAN jest prawidłowy?
Otrzymując numer rachunku do dokonania wpłaty, nie zawsze możesz mieć 100% pewności co do jego poprawności, zwłaszcza jeśli mamy podejrzenia, iż nadawca wiadomości nie jest wiarygodnym podmiotem. W dobie rozwijającej się cyberprzestępczości łatwo stracić w ten sposób pieniądze. W sieci dostępne są narzędzia dokonujące weryfikacji numeru IBAN. Oczywiście możesz z nich skorzystać, ale też możesz samemu zweryfikować jego poprawność, np. poprzez dokładną analizę numeru. Jak tego dokonać krok po kroku?
- Sprawdź, czy na początku jest kod danego kraju w systemie ISO 3166-a alfa-2. Wiemy, że dla Polski będzie to PL. Przykładowo dla innych państw jest to: DE – Niemcy, IT – Włochy, FR – Francja, CZ- Czechy, itd. Na stronach polskich banków możesz znaleźć listę kodów ISO dla poszczególnych państw. Jeśli numer, który do Ciebie dotarł, nie posiada na początku dwuliterowego oznaczenia, tylko np. cyfry, albo jego dwuliterowe oznaczenie nie pasuje do żadnego kodu krajów stosujących numer rachunku w formacie IBAN, to nie jest to numer IBAN.
- Sprawdź, czy zgadza się liczba znaków. Wiedząc, dokąd masz zlecić przelew, możesz z łatwością policzyć znaki otrzymanego numeru do płatności. Przykładowo dla Niemiec są to 22 znaki, więc inna ich liczba, np. 21 czy 30 oznacza, że nie jest to prawidłowy numer IBAN. To, ile znaków mają numery IBAN w danym państwie znajdziesz w sieci.
- Zweryfikuj poprawność numeru rozliczeniowego banku. Dobrze jest wiedzieć, jakie jest ID banku zagranicznego, w którym rachunek prowadzi Twój odbiorca. Zwróć uwagę, czy kod zgadza się z numerem zawartym w ciągu. Przykładowo brytyjski bank Lloyds Bank PLC ma numer rozliczeniowy 309634. Gdyby to był inny numer, np. 308623 to by oznaczało, że Twój brytyjski kontrahent nie podał Ci prawidłowego numeru IBAN.
Pamiętaj, że sprawdzenie numeru IBAN pomoże Ci uniknąć potencjalnego oszustwa, dzięki czemu nie stracisz pieniędzy.
A jak sprawdzić poprawność polskiego numeru IBAN? Wyjaśniamy, jak zrobił to Pan Radosław w poniższym przykładzie:
Przykład.
Pan Radosław otrzymał do rozliczenia następujący numer IBAN: PL 99 1019 0000 2222 3333 4444 5555. Po sprawdzeniu liczby znaków okazało się, że wszystko się zgadza – jest ich 28. Teraz Pan Radosław przenosi cztery pierwsze znaki na sam koniec i otrzymuje taki oto ciąg: 1019 0000 2222 3333 4444 5555 PL 99
Pan Radosław podstawia pod kod PL cyfry, zgodnie z systemem: dla P – 25, dla L – 21. Teraz numer wygląda następująco: 1019 0000 2222 3333 4444 5555 2521 99. Na koniec Pan Radosław traktuje ciąg cyfrowy jako jedną liczbę i dzieli ją przez 97. Reszta otrzymana z dzielenia nie jest równa 1. Oznacza to, że powyższy numer IBAN jest nieprawidłowy.
W ten sposób możesz samemu sprawdzić polski numer IBAN. Pamiętaj, że numer jest poprawny tylko wtedy, gdy reszta z dzielenia ostatecznie uzyskanej liczby przez 97 jest równa 1.
Jak jest różnica pomiędzy numerem IBAN a kodem SWIFT?
Numer IBAN (International Bank Account Number) i kod SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) to dwa różne elementy wykorzystywane w międzynarodowych transakcjach bankowych, które pełnią różne funkcje.
Numer IBAN
- Definicja: IBAN jest międzynarodowym standardem numeracji kont bankowych, który ma na celu jednoznaczne identyfikowanie rachunków bankowych w różnych krajach.
- Struktura: Numer IBAN składa się z liter i cyfr i ma stałą długość, która różni się w zależności od kraju. Zazwyczaj zawiera:
- Kody kraju (2 litery, np. PL dla Polski).
- Liczby kontrolne (2 cyfry).
- Numer konta bankowego (do 30 znaków alfanumerycznych).
- Przykład: Przykładowy numer IBAN dla Polski może wyglądać tak: PL10 1020 1026 0000 0422 7020 1111.
- Zastosowanie: Numer IBAN jest używany głównie do identyfikacji indywidualnych rachunków bankowych w międzynarodowych przelewach i pomaga w automatyzacji i poprawie dokładności transakcji.
Kod SWIFT
- Definicja: Kod SWIFT, znany również jako kod BIC (Bank Identifier Code), jest standardem kodów używanych do jednoznacznej identyfikacji banków na całym świecie.
- Struktura: Kod SWIFT składa się zazwyczaj z 8 do 11 znaków:
- Kody banku (4 litery, np. PKOP dla Banku PKO BP).
- Kody kraju (2 litery, np. PL dla Polski).
- Kody lokalizacji (2 znaki alfanumeryczne).
- Opcjonalnie, kody oddziału (3 znaki alfanumeryczne).
- Przykład: Przykładowy kod SWIFT dla Banku PKO BP to BPKOPLPW.
- Zastosowanie: Kod SWIFT jest używany do identyfikacji banków w międzynarodowych transakcjach finansowych, zapewniając, że pieniądze trafiają do odpowiedniej instytucji.
Podsumowanie
- IBAN: Służy do identyfikacji konkretnego rachunku bankowego w międzynarodowych transakcjach.
- SWIFT: Służy do identyfikacji banku (lub jego oddziału) w międzynarodowych transakcjach.
Obydwa kody są używane razem, aby zapewnić dokładne i bezpieczne przetwarzanie międzynarodowych transakcji bankowych. Numer IBAN określa konkretny rachunek, a kod SWIFT identyfikuje bank, w którym ten rachunek się znajduje.
