Upoważnienie do konta bankowego

Upoważnienie do konta bankowego jest bardzo ważne, kiedy to właściciel rachunku z różnych powodów nie może sam nim zarządzać. Ustanowiona osoba może wówczas skutecznie dysponować środkami finansowymi właściciela, a także zlecać różnorakie transakcje i operacje finansowe. Zasadnicza pozostaje tutaj kwestia tego, jak szerokie uprawnienia na cudzym koncie może mieć pełnomocnik. Ponadto ustanowienie pełnomocnictwa nie jest kwestią czysto uznaniową, wymaga tego, by właściciel podjął stosowne działanie prawne.

Czym jest pełnomocnictwo do konta bankowego?

Pełnomocnictwo do konta bankowego jest czynnością prawną, dokonaną przez właściciela konta. Polega ona na oświadczeniu woli właściciela, co do upoważnienia jednej bądź kilku osób trzecich do dokonywania czynności prawnych na rachunku w jego imieniu i w ramach określonych przez treść pełnomocnictwa. Jest to także dokument wywołujący określony skutek prawny. Pełnomocnictwo zostało określone przepisami Kodeksu cywilnego.

Jeśli jesteś posiadaczem rachunku bankowego, to od Ciebie będzie zależało jak ostatecznie zabrzmi treść pełnomocnictwa. Masz tutaj pełen zakres działania. Decydujesz o takich kwestiach jak:

• wskazanie konkretnej osoby lub osób, które będą zarządzały Twoim kontem,
• zakres uprawnień pełnomocnika,
• termin obowiązywania pełnomocnictwa,
• okoliczności, w których pełnomocnictwo stanie się nieważne.

Pamiętaj, że nie musisz akceptować takiej treści dokumentu, jaka występuje we wzorach dostępnych, chociażby w sieci. Zawsze możesz zmienić treść samemu albo w konsultacji z prawnikiem. Ważne jest, by taki dokument jak najdokładniej odpowiadał Twojej woli.

W praktyce pełnomocnictwo jest ustanawiane zazwyczaj wtedy, gdy właściciel konta pozostaje długotrwale nieobecny w kraju, lub nie może on samodzielnie zarządzać rachunkiem, np. w wyniku choroby.

Przykład pełnomocnictwa do konta

Pani Celina od wielu lat z powodzeniem prowadzi międzynarodowy biznes. Posiada mieszkanie zarówno w Polsce jak i Stanach Zjednoczonych. Za granicą przebywa więcej niż 6 miesięcy w ciągu roku, a ze względu na liczne obowiązki biznesowe nie jest w stanie znaleźć czasu na obsługę swojego polskiego rachunku bankowego – jednego z wielu, jakie posiada. W związku z tym Pani Celina decyduje się ustanowić pełnomocnikiem swoją młodszą siostrę, Panią Renatę, która na co dzień mieszka w Polsce. Obie Panie udały się do banku, gdzie Pani Celina złożyła i podpisała oświadczenie woli o upoważnieniu jej siostry do konta bankowego. Zakres uprawnień dotyczył transakcji finansowych związanych z prowadzeniem i utrzymaniem polskiego gospodarstwa domowego Pani Celiny – opłaty za ogrzewanie, wywóz nieczystości, koszty drobnych napraw i większych remontów, rachunki za gaz, prąd, itd. Pełnomocnictwo zostało udzielone do dnia 31 grudnia 2029 roku. W związku z tym Pani Celina przez ten czas nie musi się kłopotać formalnościami, które w kraju załatwi za nią jej siostra Renata.

Jakie są rodzaje pełnomocnictwa?

1. Pełnomocnictwo ogólne. Daje pełnomocnikowi najszerszy zakres uprawnień. Oznacza to, że w praktyce może on działać we wszystkich sprawach związanych z Twoim kontem bankowym. W praktyce jest najrzadziej spotykane, jeśli chodzi o rachunki.
2. Pełnomocnictwo rodzajowe. Pozwala na dysponowanie rachunkiem bankowym w takim samym zakresie, co właściciel rachunku. Ograniczenie stanowi tutaj regulamin banku.
3. Pełnomocnictwo szczególne. Jak sama nazwa wskazuje – pełnomocnik otrzymuje uprawnienia do rachunku bankowego właściciela w zakresie określonym przez szczegółowe zapisy pełnomocnictwa. Za jego pomocą można określić np. zlecanie przelewów do jednego konkretnego odbiorcy. Pozostaje Ci także opcja określenia kilku dozwolonych czynności, np. dokonywanie płatności kartą za zakupy czy wymiana walut w kantorze bankowym.

Co może pełnomocnik konta bankowego?

To, co może pełnomocnik konta bankowego zależy tylko i wyłącznie od treści dokumentu. Jest to decyzja mocodawcy. Posiadacz rachunku bankowego określa co konkretnie może robić pełnomocnik, a ten nie może ani zwiększać swoich uprawnień, ani ujmować sobie z zakresu działań, jaki został mu powierzony.

Tak naprawdę to do Ciebie, jako do właściciela należy pełna decyzja w tym zakresie. Warto dodać, że pełnomocnictwo możesz ustalić zarówno dla swojego jednego konta, jak i dla wszystkich rachunków bankowych, którymi zarządzasz.

Czy pełnomocnik do konta odpowiada za długi?

Nie, pełnomocnik nigdy nie odpowiada za długi właściciela konta. Mógłby wprawdzie zechcieć uregulować takie zadłużenie, ale leżałoby to tylko w gestii jego dobrej woli. Natomiast prawo nie nakłada na pełnomocnika żadnej odpowiedzialności w tym zakresie. Zgodnie z obowiązującymi zasadami to dłużnik osobiście odpowiada za swój dług, i to swoim majątkiem jest zobowiązany zaspokoić roszczenia na rzecz wierzyciela.

Gdyby tego nie uczynił, to wówczas wierzyciel mógłby wstąpić na drogę sądową i uzyskać tytuł wykonawczy. Wówczas komornik przystąpi do egzekucji, ale tylko z konta, ruchomości, nieruchomości bądź innych składowych majątku dłużnika, a nie jego pełnomocnika. Na majątku pełnomocnika nie będzie można przeprowadzić egzekucji komorniczej, nawet jeśli takowa wykonana na majątku dłużnika okaże się niewystarczająca do zaspokojenia roszczeń wierzyciela.

Kto może zostać pełnomocnikiem konta bankowego?

1. Osoba z pełną zdolnością do czynności prawnych. Musi być to ktoś, kto ukończył 18 rok życia. Dodatkowo na takiej osobie nie może ciążyć prawne ograniczenie jego zdolności prawnej. Przykładowo pełnomocnikiem nie może zostać ktoś ubezwłasnowolniony.
2. Obywatel polski. Osoba ta musi posiadać obywatelstwo Rzeczypospolitej Polskiej. Cudzoziemcy nie mogą zostać pełnomocnikami w naszym kraju.
3. Osoba będąca zdolna do zarządzania kontem. Pełnomocnik musi nie tylko umieć skutecznie zlecić przelew do wybranego odbiorcy czy obsługiwać kartę. Jeśli mocodawca będzie chciał, by w jego imieniu pełnomocnik wnioskował o zobowiązanie, np. o debet na koncie, to taka osoba powinna być zdolna skutecznie przejść przez procedurę.
4. Osoba z niepełną zdolnością do czynności prawnych, która uzyskała zgodę opiekuna prawnego. Dotyczy to ustanowienia ograniczonego pełnomocnictwa do rachunku. Wówczas pełnomocnikiem mogą zostać osoby częściowo ubezwłasnowolnione lub takie, które ukończyły 13 rok życia. Np. rodzic może zechcieć upoważnić swoje nastoletnie dziecko do dostępu do rachunku bankowego.

Jak ustanowić pełnomocnika do konta bankowego?

W pierwszej kolejności należy znaleźć chętną osobę, która będzie spełniała powyższe wymogi. Pamiętaj, że musi być to ktoś, komu możesz na 100% zaufać. Dalsza procedura nie jest skomplikowana. Możecie wspólnie udać się do placówki banku i tam poprosić o ustanowienie pełnomocnictwa albo załatwić sprawę za pośrednictwem bankowości elektronicznej.

Jak już wspominaliśmy, nie musisz korzystać z gotowych wzorów upoważnienia. Zawsze możesz uprzednio w domu, na komputerze spisać dokument samodzielnie, a następnie go wydrukować, podpisać i dostarczyć do banku.

Upoważnienie do konta bankowego: wzór

Gdy nie chcesz skorzystać z gotowego wzoru i na własną ręką zabierasz się do pisania dokumentu, to pamiętaj, by koniecznie tam zawrzeć:

• miejscowość i datę ustanowienia pełnomocnictwa,
• Twoje dane osobowe jako właściciela konta bankowego (imię i nazwisko, adres zamieszkania, nr PESEL, nr dowodu osobistego),
• numer rachunku bankowego, do którego chcesz ustanowić pełnomocnika,
• dane osobowe pełnomocnika – w taki samym zakresie jak Twoje powyższe,
• dane kontaktowe do pełnomocnika,
• zakres uprawnienia dla pełnomocnika,
• okres trwania pełnomocnitwa,
• warunki, w wyniku których pełnomocnictwo wygasa przed terminem,
• Twój własnoręczny podpis.

Jak długo ważne jest pełnomocnictwo do konta bankowego?

To zależy od okresu trwania, który uwzględnisz w dokumencie. Prawo nie narzuca określonych ram czasowych. Masz tutaj dużą dowolność w określaniu daty ważności. Dobrze jest dopasować to do potrzeb. Przykładowo, jeśli wiesz, że nie będzie Cię w kraju przez najbliższe 5 lat, możesz właśnie na ten okres dać upoważnienie. Ale może to być nawet ustanowienie na kilkadziesiąt długich lat. Istotne jest to, że pełnomocnictwo wygaśnie, jeśli rachunek bankowy zostanie wcześniej zamknięty.

Co dzieje się z pełnomocnictwem na wypadek śmierci właściciela konta?

Pełnomocnictwo wygasa automatycznie wraz z momentem śmierci właściciela rachunku. W takim przypadku dotychczas upoważniona osoba traci prawo do dysponowania kontem i wykonywania jakichkolwiek operacji i transakcji. Środki, które pozostały na rachunku przypadają w spadku spadkobiercom właściciela. Jednakże bank nie musi o tym wiedzieć od razu. Zanim spadkobierca uda się do instytucji z aktem zgonu może minąć sporo czasu. A sam pełnomocnik może wówczas wykonywać czynności, choć de facto są już niezgodne z prawem. Gdyby tak postąpił, to ściągnąłby na siebie poważne konsekwencje, np. postępowanie karne. Prokuratura mogłaby oskarżyć go o przywłaszczenie cudzych pieniędzy – z mocy prawa należących do spadkobierców – co jest zagrożone karą do 3 lat pozbawienia wolności.

Może jednak dojść do sytuacji, w której pełnomocnik będzie miał prawo do pieniędzy, należących do nieżyjącego już właściciela. Jest to możliwe, jeśli zostanie podpisany odpowiedni rodzaj upoważnienia, pod warunkiem, że dany bank będzie takowe akceptował (tak jest np. w PKO BP). Wówczas pełnomocnik będzie mógł wykonywać czynności na koncie, określone upoważnieniem, nawet po śmierci właściciela. Jednakże musi on być blisko spokrewniony ze zmarłym właścicielem.

Jak cofnąć upoważnienie do konta bankowego?

Właściciel konta ma prawo w dowolnej chwili wycofać upoważnienie. Jest to prawo, z którego możesz skorzystać bez podawania i udowadniania swojej decyzji. Wystarczy, byś skutecznie poinformował bank o takim zamiarze oraz jasno i stanowczo wyraził wolę cofnięcia pełnomocnictwa. Możesz tego dokonać na drodze telefonicznej, poprzez bankowość internetową czy w trakcie wizyty w oddziale banku. Czasami instytucja może prosić Cię o dokument, w którym odwołujesz pełnomocnika. Wzór takiego pisma znajdziesz na stronie banku.

Jaka jest różnica między pełnomocnictwem a kontem wspólnym?

Przede wszystkim taka, że pełnomocnik nie jest właścicielem środków pieniężnych na koncie, a współwłaściciel w ramach rachunku wspólnego już tak. Oznacza to, że pełnomocnik nie ma prawa np. wypłacać środki, by zrobić sobie zakupy. Natomiast każdy ze współwłaścicieli ma prawo do zarządzania pieniędzmi w takim samym zakresie.

Oznacza to, że każdy może tak samo płacić w sklepie stacjonarnym i internetowym, opłacać rachunki, korzystać z karty, itd. Choć częściowo uprawnienia pełnomocnika pokrywają się z tym, co faktycznie ma prawo robić na koncie właściciel, to jednak pełnomocnik nie ma tutaj dowolności.