Faktoring krajowy jest rodzajem usługi faktoringowej, z której mogą skorzystać polscy przedsiębiorcy. Dzięki finansowaniu faktur z odroczonym terminem płatności środki nie tylko szybko trafiają na konta firmowe, ale też zapobiegają wielu problemom, których mógłby nastręczyć taki sposób rozliczania się z klientami. Choć niegdyś faktoring jako taki nie był popularny w Polsce, to dzisiaj jest to już zjawisko, z którym spotykamy się na co dzień i które faktycznie pomogło niejednemu biznesowi.
Czym jest faktoring krajowy?
Faktoring krajowy polega na tym, że firma faktoringowa wykupuje od przedsiębiorcy zarejestrowanego na terenie Rzeczypospolitej Polskiej faktury VAT z długimi terminami płatności. Oczywiście, faktury nie mogą być przeterminowane. Zjawisko faktoringu przewiduje udział trzech podmiotów:
- faktora – czyli firmy faktoringowej albo banku, wykupującego faktury z długim terminem płatności,
- faktoranta – przedsiębiorcy krajowego korzystającego z usługi faktoringu i wystawiającego faktury VAT,
- kontrahenta – klienta krajowego, który otrzymał fakturę VAT, na podstawie której jest zobowiązany do zapłaty za nabyte towary bądź usługi.
Wśród wielu klasyfikacji faktoringu, faktoring krajowy występuje w opozycji do faktoringu międzynarodowego (dzieli się on jeszcze na faktoring eksportowy i faktoring importowy). Kategorią podziału jest terytorium, na którym świadczone są usługi. Faktoring krajowy występuje wtedy, gdy zarówno faktorant jak jego kontrahent prowadzą działalność zarejestrowaną w Polsce. Natomiast w przypadku faktoringu międzynarodowego, faktorant jest polskim przedsiębiorcą, ale prowadzi interesy z zagranicznymi kontrahentami.
W praktyce przebieg świadczenia usługi faktoringu można opisać w kilku prostych krokach:
- faktorant wystawia fakturę VAT kontrahentowi,
- faktorant wnioskuje o usługę faktoringu,
- następuje cesja wierzytelności na faktora,
- faktor wypłaca zaliczkę w wysokości 80-90% wartości faktury, pomniejszoną o koszty faktoringowe,
- kontrahent reguluje płatność,
- faktor wypłaca faktorantowi resztę kwoty, czyli 10-20% wartości faktury.
Warto dodać, że na koszty faktoringu krajowego składa się parę elementów, czyli: prowizja przygotowawcza, prowizja faktoringowa oraz odsetki. Prowizja przygotowawcza nie zawsze jest naliczana przez faktora, a jeśli już występuje, to wynosi zazwyczaj do 3% wartości faktury – przedsiębiorca płaci ją za analizę finansową i przygotowanie umowy. Prowizja faktoringowa wynosi od 0,1 do 3% wartości faktury i będzie naliczana od całości wartości brutto. Natomiast odsetki naliczane są od zaliczki, za każdy dzień w którym świadczona jest usługa faktoringu.
Przykład. Pan Kamil prowadzi zarejestrowaną w Polsce firmę i rozlicza się z polskimi kontrahentami. Wystawił jednemu z klientów fakturę VAT z długim terminem płatności, wynoszącym 30 dni. Kwota brutto na fakturze to 5000 zł. Jednakże Pan Kamil nie może długo czekać na pieniądze – jeszcze w tym miesiącu musi wypłacić pensje pracownikom oraz uregulować rachunki za zużytą energię. W związku z tym decyduje się na usługi faktoringu. Faktor wpłaca Panu Kamilowi zaliczkę w wymiarze 90% wartości faktury, czyli 4500 zł minus koszty faktoringowe. Po 30 dniach klient uregulował należność. W tym momencie faktor wypłaca Panu Kamilowi resztę, czyli 500 zł.
Jakie korzyści daje faktoring krajowy?
Jako przedsiębiorca możesz dużo zyskać na faktoringu krajowym, który niesie ze sobą takie korzyści jak:
- Zachowanie płynności finansowej. Okres oczekiwania na płatność, który po wystawieniu faktury może wynosić 30 lub 60 dni ze sporym prawdopodobieństwem narazi na szwank płynność finansową firmy. Uzyskanie zaliczki od faktora pozwoli uniknąć wielu kłopotów.
- Brak konieczności zaciągania kredytu firmowego. Niejeden krajowy przedsiębiorca, czując zbliżające się problemy finansowe uda się do banku, chcąc uzyskać zobowiązanie, np. kredyt obrotowy. Niestety uzyskanie bankowego finansowania jest dość kłopotliwe i niesie ze sobą spore koszty. Na szczęście faktoring jest skuteczną alternatywą dla tego działania.
- Pozyskanie środków na inwestycje. Faktoring umożliwi Ci uzyskanie należności z faktury, dzięki temu stanie przed Tobą otworem możliwość sfinansowania bieżących planów rozwojowych. Polepszenie pozycji firmy na rynku na pewno jest tego warte.
- Weryfikacja nowych kontrahentów. Przedsiębiorca często nie wie, czy nowy klient będzie uczciwy i wypłacalny. Dzięki faktoringowi może się o tym przekonać, bez zbędnego ryzyka. Jest to możliwe wtedy, gdy następuje przejęcie ryzyka niewypłacalności kontrahenta przez firmę faktoringową.
- Wygoda i minimum formalności. Faktoring krajowy daje Ci możliwość wnioskowania online, co oznacza, że cała procedura przebiega szybko, sprawnie i przyjemnie. Pieniądze na koncie możesz mieć nawet tego samego dnia.
Polski przedsiębiorca może ponadto wliczyć usługi faktoringu do kosztów uzyskania przychodu.
Dla kogo jest faktoring krajowy?
Z faktoringu w Polsce możesz skorzystać praktycznie każda firma, która wystawia swoim klientom faktury z odroczonym terminem płatności. Jest to usługa wręcz stworzona dla tych, którzy chcą szybko korzystać ze swoich pieniędzy, jednocześnie nie ponaglając klienta w kwestii płatności. Jednocześnie należy zaznaczyć, że faktoring krajowy nie będzie skierowany do tych firm, które zajmują się handlem zagranicznym i w tym zakresie byłyby zainteresowane finansowaniem faktur.
Jak wygląda podział faktoringu krajowego w Polsce?
Faktoring krajowy możemy jeszcze podzielić na trzy podrodzaje, którymi są:
- Faktoring pełny. W tym przypadku dochodzi do przeniesienia ryzyka niewypłacalności kontrahentów na faktora. Faktoranta nie obchodzi więc sytuacja, w której klient spóźnia się z płatnościami. Po przejęciu wierzytelności to firma faktoringowa jest odpowiedzialna za windykację i egzekucję należności.
- Faktoring niepełny. Zgodnie z umową faktoringu niepełnego, odpowiedzialność za niewypłacalność kontrahenta leży zawsze po stronie faktoranta. W przypadku braku zapłaty w terminie to przedsiębiorca powinien podjąć działania mające na celu odzyskanie należności. Niestety dodatkową konsekwencją dla faktoranta może być konieczność oddania zaliczki faktorowi.
- Faktoring mieszany. Umowa między przedsiębiorcą a firmą faktoringową może zakładać, nie ryzyko niewypłacalności kontrahenta będzie leżeć po stronie faktora, ale tylko do określonej kwoty. Jeśli klient nie zapłaci w terminie, to jeśli limit nie zostanie przekroczony za odzyskanie długu odpowiada faktor. W przeciwnym przypadku jest to odpowiedzialność faktoranta. Zmniejszenie długu może spowodować przesunięcie odpowiedzialności z faktoranta na faktora, a zwiększenie długu spowoduje zjawisko odwrotne.
A który z tych rodzajów wybrać? Przejęcia ryzyka przez faktora w faktoringu pełnym daje przedsiębiorcy pełne bezpieczeństwo, ale jest to najdroższy rodzaj usług. Faktoring niepełny jest znacznie tańszy, ale w przypadku braku zapłaty za fakturę rodzi wiele problemów. Faktoring mieszany jest wyjściem pośrednim – przedsiębiorca otrzymuje częściową ochronę, a płaci umiarkowaną cenę za usługę. Wybór rodzaju faktoringu krajowego powinien zatem wynikać z wyważenia dwóch aspektów: bezpieczeństwa należności oraz ograniczania kosztów.
Kiedy wybrać faktoring krajowy, a kiedy międzynarodowy?
Może się zdarzyć, że przedsiębiorca krajowy będzie zainteresowany handlem zagranicznym, a nie tylko polskim. W takiej sytuacji może powstać dylemat: z którego rodzaju faktoringu skorzystać? Faktoring międzynarodowy na pewno będzie bardzo przydatny, jeżeli zamierzasz przerzucić swoją sprzedaż z rynku krajowego na rynki zagraniczne. Wtedy na nic zda Ci się faktoring krajowy, a usługa finansowania faktur będzie dostępna tylko w ramach faktoringu międzynarodowego. Ale może być też tak, że Twoja sprzedaż będzie miała miejsce zarówno w Polsce jak i za granicą. W takim przypadku z kontrahentami krajowymi rozliczaj się z pomocą faktoringu krajowego, a z klientami zagranicznymi – z pomocą faktoringu międzynarodowego.
Z kolei, jeżeli skupiasz swoją działalność tylko na Polsce i nie planujesz żadnych podbojów Europy czy innych części świata, to warto pozostać przy faktoringu krajowym. Dzięki temu zachowasz płynność i dasz swojej działalności szansę na rozwój, natomiast faktoring międzynarodowy, z oczywistych tutaj względów nie powinien Cię interesować.