Faktoring wymagalnościowy jest rodzajem usług finansowania faktur z odroczonym terminem płatności. Przyda się szczególnie wtedy, kiedy zainteresowany nim przedsiębiorca z różnych powodów nie może na 100% zaufać swoim kontrahentom. Można powiedzieć, że faktoring wymagalnościowy to idealna wręcz deska ratunku w momencie, gdy stajemy przed dylematem – kontynuować współpracę z klientem i ryzykować, że nie otrzymamy zapłaty, czy nie zdecydować się na kontynuację i stracić potencjalne źródło zysków. Choć na polskim rynku ten typ usługi faktoringowej stosowany jest coraz częściej, to nie wolno zapominać, że nie dla każdego będzie on optymalnym rozwiązaniem.
Czym jest faktoring wymagalnościowy?
Zgodnie z definicją faktoring wymagalnościowy jest to usługa finansowa, polegająca na wykupieniu faktur z długim terminem płatności. Jest to specyficzna odmiana finansowania faktoringowego, gdyż w tym przypadku firma faktoringowa wypłaca wystawcy faktury środki dopiero wtedy, gdy upłynie termin płatności widniejący na fakturze. W proces zaangażowane są trzy podmioty, czyli:
- faktorant – przedsiębiorca, wystawiający faktury i korzystający z usługi faktoringu,
- faktor – bank albo wyspecjalizowana firma faktoringowa, która wykupuje nieprzeterminowane faktury od faktoranta,
- kontrahent – otrzymuje on fakturę VAT i jest zobowiązany ją uregulować w terminie.
W faktoringu wymagalnościowym dochodzi do cesji wierzytelności, wobec czego kontrahent nie płaci już faktorantowi ale faktorowi. Jednak faktor, w przeciwieństwie do innych rodzajów faktoringu, nie wypłaca faktorantowi należności od razu. Tutaj na płatność trzeba poczekać aż do momentu, w którym stanie się ona wymagalna – stąd nazwa usługi – a więc do dnia, który widnieje na fakturze jako ostateczny termin płatności.
Wobec powyższego można mieć wątpliwości o to, czy faktoring wymagalnościowy ma w ogóle sens. Przecież, jeśli spojrzymy na inne rodzaje faktoringu to przecież główną ich zaletą jest szybka wypłata zaliczki na konto faktoranta. Jednak w tym konkretnym przypadku nie liczy się szybkość, ale fakt, że wypłata środków spoczywa na faktorze. Wprawdzie trzeba poczekać – niekiedy 30 czy 60 dni, ale w przypadku braku zapłaty ze strony klienta, faktor i tak zleci przelew na konto faktoranta.
Jak działa faktoring wymagalnościowy w praktyce?
Przedsiębiorca, który koniec końców zdecyduje się na faktoring wymagalnościowy, najpierw będzie miał wątpliwości, czy w ogóle robić interesy ze swoim kontrahentem. Może bowiem być tak, że w przeszłości klient okazał się nie do końca rzetelnym dłużnikiem. Nie brakuje takich firm, które ucierpiały, bo ich klienci znacznie przekroczyli termin płatności, pomimo tego, że ten i tak był już długi. Jednak, skoro klient ostatecznie zapłacił, to można przypuszczać, że w przyszłości ureguluje swoje należności. Tylko jak sprawić, aby na pewno pieniądze pojawiły się na firmowym koncie? Otóż tutaj w grę wkracza faktoring wymagalnościowy.
W innych odmianach faktoringu jest tak, że faktor wypłaca zaliczkę do 90% wartości faktury, a potem resztę. Przy faktoringu wymagalnościowym faktorant dostaje 100% wartości faktury, ale dopiero w dniu, w którym mija termin płatności. Wówczas może wydarzyć się jeden z dwóch scenariuszy. Klient terminowo zapłaci albo nie zapłaci. W obu przypadkach faktorant dostanie pieniądze, jednak w pierwszym przypadku od razu zostanie zaspokojone roszczenie faktora, natomiast w drugim faktor będzie musiał podjąć samodzielne kroki, które pozwolą mu na odzyskanie należności od nieuczciwego klienta.
Przykład. Pani Genowefa prowadzi firmę, świadczącą usługi i miała już do czynienia z nieterminowym klientem. Jednak, ten sam klient znów chce skorzystać z usług Pani Genowefy. Pani Genowefa wprawdzie sceptycznie podeszła do klienta, ale jednak zdecydowała się, że wykona usługę, po czym wystawiła fakturę VAT na kwotę 2000 zł. Termin płatności przypadł na 12 maja. Pani Genowefa od razu udała się do faktora i skorzystała z faktoringu wymagalnościowego. Musiała ona poczekać na dnia 12 maja, w którym to faktor wypłacił jej 100% wartości faktury czyli 2000 zł.
Jakie korzyści daje faktoring wymagalnościowy?
Przedsiębiorca, który zdecyduje się na faktoring wymagalnościowy będzie czerpał takie korzyści jak:
- gwarancja wypłaty środków przez faktora,
- brak ryzyka związanego z niewiarygodnymi klientami,
- monitorowanie płatności przez faktora,
- windykacja i egzekucja należności po stronie faktora,
- oszczędność czasu i zasobów ludzkich,
- niskie koszty usługi.
Należy też dodać, że na rynku nie brakuje faktorów, którzy świadczą także dodatkowe usługi, takie jak prowadzenie księgowości czy rejestru należności.
Z jakimi kosztami wiążę się faktoring wymagalnościowy?
W przypadku faktoringu wymagalnościowego na koszty składają się dwa elementy. Po pierwsze jest to prowizja przygotowawcza, która jest naliczana z racji sporządzenia umowy oraz przeprowadzenia analizy finansowej klienta. Wynosi zazwyczaj do 3% limitu faktoringowego. Jakkolwiek, nie wszystkie firmy faktoringowe naliczają opłatę przygotowawczą. Po drugie mamy tu do czynienia z prowizją faktoringową, którą należy uiścić za wykonanie usługi. W zależności od faktora wynieść ona może od 0,1 do 3% wartości brutto na fakturze. Bardzo często jest tak, że faktorant może negocjować tę stawkę.
W przeciwieństwie do innych usług faktoringowych nie występują tutaj odsetki za okres finansowania faktury. Jest tak dlatego, że w faktoringu wymagalnościowym faktor nie wypłaca klientowi zaliczki od razu, a całość faktury dopiero w dniu płatności. Nie ma więc okresu, za który można by naliczyć odsetki. Dzięki temu faktoring wymagalnościowy jest jedną z najtańszych usług na rynku.
Dla kogo jest faktoring wymagalnościowy?
Z całą pewnością wymagalnościowy faktoring to świetne rozwiązanie dla każdego przedsiębiorcy, który obawia się, że jego firmowe finanse mogą być zagrożone z powodu małej wiarygodności kredytowej klientów. Warto też o tym pomyśleć wówczas, gdy firma cieszy się stabilną kondycją finansową i nie kłopotów z płynnością finansową. Wówczas faktoring wymagalnościowy sprawdzi się wręcz wyśmienicie.
Inna sprawa, jeśli o tych przedsiębiorców, którzy miewają trudności z utrzymaniem płynności finansowej. Faktoring wymagalnościowy nie jest skierowany do kogoś, kto potrzebuje środków na bieżącą działalność. Warto też dodać, że jeśli masz wiarygodnych kontrahentów, to niekoniecznie wymagalnościowy rodzaj usługi będzie dla Ciebie optymalny. W takich przypadkach warto skorzystać z innego rodzaju faktoringu krajowego, a jeśli robić interesy poza Polską to z międzynarodowego – występuje tu faktoring eksportowy i importowy.