Wiele osób, jeśli nie każdego dnia, to przynajmniej raz w tygodniu dokonuje co najmniej kilku przelewów. Niestety, im jest ich więcej do wykonania, tym większe prawdopodobieństwo pomyłki. W zależności od tego jakiego rodzaju jest to błąd i kiedy się zorientowaliśmy w jej dokonaniu będzie zależeć, czy możliwe jest odwrócenie jego negatywnych skutków.
Międzybankowy system płatności
Dokonanie przelewu wiąże się zawsze z określoną dyspozycją transferu środków wykonaną przez bank z polecenia właściciela danego rachunku. Po otrzymaniu zlecenia przelew jest rejestrowany w Krajowej Izbie Rozliczeniowej, a następnie po otwarciu sesji przychodzącej wędruje do banku, w którym konto ma odbiorca pieniędzy. Fachowo ten system rozliczeń międzybankowych nazywany jest Elixir i moment, kiedy trafi do niego przelew ma kluczowe znaczenie dla możliwości jego anulowania.
Banki rozliczają przelewy w określonych godzinach podzielonych na trzy sesje: poranną, popołudniową wieczorną. Dokładny czas ich trwania zależy od banku. Niektóre placówki rozpoczynają odbieranie lub rejestrowane wychodzących przelewów już o o godzinie 6., a kończą, z przerwami, o 18.
W praktyce wygląda to tak, że dokonując przelew w jednym banku o godzinie 17 zostanie on tam odnotowany na najbliższej sesji wychodzącej, która może rozpoczynać następnego dnia rano. W KIR sesje odbywają się o stałych porach (między 10:30 a 11:00, 14:00 a 15:00 i 17:00 a 17:30). Po zaksięgowaniu przelewu w trakcie jednej z tych sesji, to dopiero wtedy odbiera go bank, w którym znajduje się rachunek odbiorcy. Oczywiście, dzieje się to podczas jednej z ustalonych tutaj sesji przychodzących. Na końcu pieniądze lądują na wskazanym koncie. Całą procedurę można także przyśpieszyć korzystając z opcji szybkiego przelewu, który odbywa się z pominięciem Elixiru. Najczęściej spotkamy się z nim przy transferach w ramach jednego banku.
Jak anulować?
Błędny przelew może mieć różny charakter. Niekiedy pomyłka dotyczy kwoty, adresata lub numeru jego konta. Najmniej znaczące jest błędne wskazanie adresata. Obecnie bowiem decydujące dla identyfikacji odbiorcy jest wpisanie w zleceniu prawidłowego numeru rachunku bankowego. Pozostałe kwestie, jak nazwa czy adres mają już drugorzędne znaczenie i nie powinny przeszkodzić w dotarciu pieniędzy do właściwej osoby lub instytucji.
Jak nie trudno się domyślić inaczej rzecz się ma z błędnym wypełnieniem pola z numerem rachunku, na który chcemy przysłać pieniądze. Podobnie problematyczna może być błędna kwota.
Niemniej im szybciej dostrzeżemy pomyłkę, tym lepiej. Jeżeli przelew nie trafił jeszcze do Elixiru to jest spora szansa, że uda się go anulować. Niejednokrotnie banki same przewidują taką możliwość w systemie bankowości elektronicznej. Przy braku takiej opcji mamy do wyboru odwiedzenie oddziału banku lub kontakt z infolinią. Ważne, aby zmiana polecenia nastąpiła możliwie jak najszybciej. Jeżeli nie będzie to wykonalne, alternatywą jest natychmiastowe wypłacenie wszystkich pieniędzy z konta, tak aby realizacja przelewu była niemożliwa.
Problemy w odzyskaniu pieniędzy
Gdy już jednak przelew dostał się do systemu rozliczeń międzybankowych, to jest dużo trudniej. Bank może nam wprawdzie pomóc w odzyskaniu pieniędzy, które powędrowały na niewłaściwe konto, ale będzie to tylko pomoc, bez gwarancji skuteczności. W dodatku, w większości przypadków przyjdzie nam za nią zapłacić od kilkudziesięciu do nawet ponad 100 złotych. W tym przypadku bank najczęściej wysyła wezwanie do zwrotu na wskazanych rachunek bezpodstawnie wpłaconych środków. Silnym argumentem za tym, aby tak się stało jest fakt, że zobowiązuje do tego daną osobę również polski kodeks cywilny. W wypadku oporów ze strony bezpodstawnie wzbogaconego można wystąpić na drogę sądową i domagać się egzekucji komorniczej.
Podobnie jest przy pomyłce w kwocie przelewy. W tej jednak sytuacji wiemy, kim jest osoba lub instytucja, która uzyskała od nas przez pomyłkę dodatkowe środki. Dlatego też możemy sami zwrócić się z prośbą o zwrot nadpłaty. Otwarta jest również możliwość wystąpienia na drogę sądową lub podjęcia działań windykacyjnych.
Niestety, wiele osób dopiero po pewnym czasie orientuje się, że popełniło błąd w zleceniu przelewu. Przez to narażeni są oni na dodatkowy stres i trudności w odzyskaniu środków. By niknąć tych kłopotów warto zatem nawet kilka razy sprawdzić prawidłowość wypełnionego formularza polecenia transferu pieniędzy z naszego konta.
