Scoring BIK jest narzędziem, które pomaga kredytodawcom i pożyczkodawcom w podjęciu decyzji, czy pozytywna odpowiedź na wniosek aplikującego o środki jest bezpieczna, czy niestety należy takiej osobie odmówić. W artykule dokładnie opisujemy, czym jest scoring BIK, który każdemu konsumentowi przypisuje Biuro Informacji Kredytowej, jak wygląda ocena punktowa BIK (skala) oraz jak wpływa na możliwość zaciągnięcia kredytu lub pożyczki i czy można go jakoś poprawić.
Scoring BIK — co to?
Scoringiem BIK nazywamy ocenę punktową, dzięki której Biuro Informacji Kredytowej (baza posiadająca dane o historii kredytowej poszczególnych konsumentów) określa wiarygodność kredytową wszystkich znajdujących się w rejestrze osób. Na punktację wpływa historia wcześniejszych spłat pożyczek czy kredytów, a dzięki jej wynikowi, instytucje finansowe mają dostęp do jednolitego systemu klasyfikującego konsumentów jako zdolnych do podpisania nowej umowy, albo niezdolnych do poradzenia sobie z kolejnym zobowiązaniem.
Innymi słowy, jeśli nigdy nie miałeś problemu z regulowaniem swoich rat w terminie, BIK posiada takie dane, uwzględnia je, określając Twój score. Wówczas Twoja punktacja jest wysoka, a banki oraz firmy pożyczkowe chętnie z Tobą współpracują.
Warto wiedzieć, że uzyskanie kredytu zawsze poprzedzone jest z wysłaniem przez bank zapytania do BIK, ponieważ jest to wymóg stawiany tym instytucjom przez prawo.
Pozostałe sytuacje, w których Twój scoring BIK-u zostaje sprawdzony, to:
- złożenie wniosku o kartę kredytową;
- ubieganie się o debet w koncie;
- chęć zakupu towaru na raty.
Jak oblicza się scoring BIK?
Biuro Informacji Kredytowej stosuje jednakowy wzór do przeprowadzania analizy punktowej każdego konsumenta, jednak jest on stale doprecyzowywany.
Scoring BIK jest wypadkową m.in.:
- weryfikacji wszystkich aspektów historii kredytowej danej osoby;
- porównania kredytobiorcy do profilu osób, które terminowo regulują swoje zobowiązania.
Ocena punktowa BIK-u jest niezwykle prosta do interpretacji, choć przyznawanie jej to dość skomplikowany i wielokanałowy proces, na który wpływ ma bardzo wiele czynników.
Jak wygląda skala punktowa BIK?
Cała skala wraz z oceną opisową, wygląda następująco:
- 0-58 punktów — ocena NISKA;
- 59-68 punktów — ocena UMIARKOWANA;
- 69-73 punkty — ocena DOBRA;
- 74-79 punktów — ocena BARDZO DOBRA;
- 80-100 punktów — ocena DOSKONAŁA.
Zgodnie z publikacjami Biura Informacji Kredytowej, najwyższe wyniki, czyli powyżej 80 punktów scoringu BIK, ma niespełna połowa Polaków. Najniższym score może z kolei “pochwalić się” około 1/10 pełnoletnich obywateli.
Jak scoring BIK wpływa na zdolność kredytową?
Zdolność kredytowa zasadniczo oznacza posiadanie wystarczających dochodów na spłatę danego kredytu, ale by precyzyjnie ją określić, kredytodawcy biorą pod uwagę również wcześniejsze poczynania związane ze spłatą dotychczasowych zobowiązań. Czasami pomimo bardzo dużych zarobków banki niechętnie udzielają finansowania właśnie ze względu na historię poprzednich spłat.
Niski lub bardzo niski scoring BIK może doprowadzić do tego, że bank lub inna instytucja finansowa odmówi zawarcia umowy. Z kolei wysoka ocena Biura Informacji Kredytowej może przyczynić się do otrzymania korzystniejszego (np. tańszego) kredytu.
Co korzystnie wpływa na scoring BIK?
By otrzymać wysoką ocenę, warto by Twoja historia kredytowa zawierała:
- Terminowe spłaty poprzednich zobowiązań kredytowych i pożyczkowych;
- Odpowiednio długi staż zaciągania zobowiązań (im więcej podpisywanych systematycznie i spłacanych terminowo umów, tym więcej pozytywnych wpisów na Twój temat);
- Odpowiednią liczbę uzyskanych pozytywnych decyzji kredytowych (im więcej instytucji już wcześniej określiło Cię godnymi zaufania, tym lepiej dla Twojego score);
- Rozsądny sposób korzystania z limitów, np. na karcie kredytowej (brak odnotowania wykorzystanych do zera środków działa na Twoją korzyść).
Pamiętaj więc, że aby Twój wynik oceny w BIK był wysoki, musisz zaciągać zobowiązania dość regularnie, ale spłacać je zawsze w terminie.
A co wpływa na scoring BIK niekorzystnie?
To, co obniża scoring BIK, to analogicznie:
- przeterminowane raty;
- długość opóźnienia w spłacie;
- zbyt częste wnioskowanie o dodatkowe środki;
- aplikowanie o kilka zobowiązań jednocześnie;
- bogata historia negatywnych decyzji kredytowych otrzymywanych w przeszłości.
By cieszyć się tzw. dobrym BIK-iem, trzeba więc być klientem terminowym oraz nienadużywającym kredytów czy pożyczek. Jaki scoring BIK jest dobry? Dobry BIK rozpoczyna się od 69 uzyskanych punktów.
Scoring BIK a kredyt hipoteczny
Kredyt hipoteczny na zakup nieruchomości jest zwykle zobowiązaniem na bardzo wysoką kwotę i z długim okresem trwania umowy, co zmusza bank do niezwykle szczegółowej i surowej oceny sytuacji finansowej każdego wnioskującego. By otrzymać pozytywną decyzję w odpowiedzi na formularz kredytowy dotyczący hipoteki, Twój scoring BIK musi być wysoki.
Mało tego, im wyższą ocenę punktową przyzna Ci Biuro Informacji Kredytowej, tym lepszą pozycję do negocjacji z bankiem uzyskasz. Nienaganna historia spłaty wcześniejszych zobowiązań da Ci możliwość ubiegania się o środki na zakup nieruchomości na lepszych warunkach. Podobnie zadziała również poprawa swojego BIK w trakcie trwania umowy kredytowej. Zmiana scoringu może być podstawą do renegocjacji warunków kredytu hipotecznego lub otrzymania korzystnej oferty refinansowania.
A czy w przypadku standardowego kredytu gotówkowego scoring BIK również ma takie znaczenie?
Scoring BIK a kredyt gotówkowy
Weryfikacja oceny konsumenta w BIK, to jedno z kluczowych kryteriów branych pod uwagę w przypadku ubiegania się o dowolny kredyt. Nawet kiedy wnioskujesz o stosunkowo niewielkie zobowiązanie na krótki okres czasu, wydanie karty kredytowej czy zwiększenie limitu w koncie. Jednocześnie przy przyznawaniu kredytów gotówkowych, banki mogą kierować się do pewnego stopnia własną, wewnętrzną polityką i stosować nieco inne wymagania.
Jedna instytucja zaakceptuje niższy score w BIK-u, inna będzie wymagała minimum 74 punktów.
Pamiętaj jednak, że oceny Biura Informacji Kredytowej nie otrzymujesz w swoim życiu “raz, na zawsze”. To dynamiczny wskaźnik, który ulega zmianie wraz z pojawiającymi się w BIK nowymi, dotyczącymi Cię danymi.
Jak sprawdzić swój scoring BIK?
Po założeniu konta w serwisie www Biura Informacji Kredytowej możesz ściągnąć raport BIK na swój temat, który będzie zawierał również Twój score. Jeden raz na pół roku zrobisz to za darmo.
Jeśli chcesz mieć dostęp do wszystkich dotyczących Cię informacji częściej niż raz na 6 miesięcy, ściągnięcie wygenerowanych danych będzie kosztowało Cię każdorazowo 49 zł. Chyba że wykupisz roczny pakiet 6 raportów za 129 zł (w cenę wliczone są także alerty kredytowe). W pakiecie cena pojedynczego raportu to 21,50 zł.
Jak często aktualizowany jest scoring BIK?
Każda nowa informacja, która będzie miała wpływ na scoring BIK zostaje przeprocesowana w 14 dni. Najpierw bank lub inna instytucja w ciągu 7 dni powiadamia biuro o nowym zobowiązaniu, nowej spłacie czy nowej zaległości, a następnie w ciągu kolejnych 7 dni w BIK pojawia się stosowny wpis i ewentualna modyfikacja scoringu.
Można zatem stwierdzić, że ocena punktowa w Biurze Informacji Kredytowej zmienia się na bieżąco, by odpowiadać aktualnej sytuacji związanej z historią kredytową każdego konsumenta widniejącego w rejestrze. Na bieżąco możesz również monitorować swoją sytuację, jednak ciągłe śledzenie zmian będzie kosztowne.
Jak poprawić swój scoring BIK?
Załóżmy, że pobrałeś swój raport BIK, a tam — bardzo niska ocena. Co teraz? Warto wczytać się w jego treść i zobaczyć, z czego wynika kiepski score. Najczęściej powodem będą przeterminowane płatności. Wszystkie niezapłacone raty należy niezwłocznie uregulować, a kolejne transze — spłacać terminowo. Takie działanie pozwoli stopniowo zwiększyć liczbę punktów.
Choć w sieci możesz spotkać się z firmami, które reklamują “szybkie czyszczenie BIK”, pamiętaj, że jeśli chodzi o score w Biurze Informacji Kredytowej, nie ma błyskawicznych rozwiązań, które magicznie sprawią, że niezapłacone należności znikną.
Chcesz poznać konkretne sposoby na poprawę swojego scoringu BIK? Przeczytaj nasz artykuł: Jak zwiększyć swoją zdolność zdolność kredytową?
Czy można wyczyścić BIK?
Z opisywanej tu bazy danych kredytowych nie można dowolnie usuwać niesprzyjających wysokiej ocenie informacji. Określenie “czyszczenie BIK” to chwyt marketingowy opisujący działania firm mające na celu sprawdzenie, czy:
- w Twojej historii kredytowej nie ma przypadkiem jakiś nieprawdziwych lub nieaktualnych informacji, które można skorygować;
- minęło już 5 lat od spłaty zobowiązania, które ze względu na nieterminowe spłaty wygenerowało negatywne i niewygodne wpisy.
Takiej weryfikacji możesz dokonać samodzielnie, nie płacąc za to ani grosza, a jeśli wykryjesz jakieś nieprawidłowości, pozbędziesz się ich, wysyłając do odpowiedniego podmiotu prosty wniosek.
Pamiętaj, że BIK nie ma mocy prawnej, by modyfikować jakiekolwiek informacje na Twój temat — to instytucja, która gromadzie je i przetwarza, a za wpisy odpowiadają banki i przedsiębiorstwa finansowe. Tylko one mogą odwołać lub wprowadzić nowe dane dotyczące swoich klientów.
Ostatnia sytuacja, w której z BIK-u można usunąć jakiś wpis, polega na wycofaniu zgody na przetwarzanie danych dotyczących spłaconego terminowo kredytu. Taki ruch nie jest jednak opłacalny, ponieważ uregulowane zgodnie z harmonogramem zobowiązania, wpływają na wynik oceny punktowej bardzo korzystnie, budują pozytywną historię kredytową i pomagają w uzyskiwaniu kolejnych kredytów czy pożyczek.
