Scoring kredytowy to jednolity dla wszystkich klientów system punktowy, oparty na formule matematycznej. Służy on bankom, firmom pożyczkowym i innym instytucjom do oszacowania ryzyka wzięcia zobowiązania przez potencjalnego klienta. Zobacz, jak się go oblicza.
Co to jest scoring kredytowy?
Scoring kredytowy to ocena wiarygodności finansowej klienta. Pokazuje ryzyko kredytowe kredytobiorcy względem innych osób, które spłaciły już swój kredyt. W związku z tym im bardziej te profile są do siebie podobne, tym lepsza ocena scoringowa. Za pomocą tego systemu punktowego bank sprawdza, czy jesteś w stanie poradzić sobie ze spłatą kredytu, o który wnioskujesz. Opiera się na zestawieniu informacji o kliencie z informacjami o innych kredytobiorcach i ocenia prawdopodobieństwo, czy dana osoba spłaci swoje zadłużenie.
Jako klient otrzymujesz różne punkty dla określonych kategorii. Następnie są one zliczane i na tej podstawie wydawana jest decyzja kredytowa. Im większa liczba punktów, tym lepsza informacja dla banku. Scoring pokazuje, że ryzyko braku spłaty jest niewielkie, tym samym masz większe szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku o finansowanie.
Jaki wpływ na otrzymanie kredytu ma scoring kredytowy?
Scoring kredytowy jest wykorzystywany przez banki do oceny ryzyka kredytowego. W związku z tym jego wysokość wpływa na to, czy otrzymasz kredyt, czy też nie. Im wyższy scoring, tym większa jest szansa na to, że Twój wniosek o finansowanie zostanie rozpatrzony pozytywnie. Dodatkowo wysoka liczba punktów może też wpłynąć na korzystniejsze warunki kredytowania, np. możesz otrzymać niższe oprocentowanie czy wyższy limit kredytowy.
Jakie są rodzaje scoringu kredytowego?
Wyróżnia się kilka rodzajów scoringu. Stosuje się je w zależności o tego, jakie kryteria bank przyjmuje do oceny klienta, a także tego, jak wyglądała wcześniejsza współpraca z daną osobą, np. jakim była klientem.
Najczęściej spotykane rodzaje scoringu, to m.in.: scoring behawioralny, aplikacyjny czy fraudowy.
- Scoring behawioralny: Analizuje zachowania klienta w przeszłości. Służy do oceny klientów, którzy już korzystali z produktów danej instytucji. Bank sprawdza i przyznaje punkty, na podstawie analizy tego, jak do tej pory wyglądała obsługa wziętych przez klienta produktów finansowych. Oceniane są m.in. jego nawyki finansowe. To, jak często korzysta z kredytów, jaki jest poziom jego zadłużenia, jak spłaca swoje zobowiązania, czy ma opóźnienia w płatnościach, ile ma założonych kont, czy regularnie wpływają na nie środki itp.
- Scoring aplikacyjny: Inaczej zwany jako scoring użytkowy. Wyróżnia się tym, że bank przyznaje potencjalnemu kredytobiorcy punkty na podstawie jego danych osobistych i majątkowych. Są one określone w karcie scoringowej i po ich zsumowaniu stanowią ocenę ryzyka związanego z potencjalnym kredytobiorcą.
- Scoring fraudowy: To ocena punktowa klienta, która ma na celu sprawdzenie, jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia u danej osoby ryzykownych zachowań, jak np. brak spłaty zobowiązania, złamanie warunków umowy kredytowej. Na podstawie tej oceny bank stara się ustalić prawdopodobieństwo popełnienia nadużycia klienta.
Jak sprawdzić scoring kredytowy?
Najszybciej sprawdzisz swój scoring w raporcie Biura Informacji Kredytowej. Zawiera on Twoją ocenę jako kredytobiorcy, o ile oczywiście wcześniej starałeś się już o jakiś kredyt. W przypadku, gdy nie spłacałeś jeszcze żadnych zobowiązań, w raporcie nie znajdziesz informacji o swoim scoringu, ponieważ BIK nie będzie posiadało wystarczających danych do przeprowadzenia oceny.
Zgodnie z przepisami raz na pół roku możesz sprawdzić raport BIK za darmo. Znajdziesz tam liczbę swoich punktów scoringowych, a także wyjaśnienia, jakie elementy wpłynęły na Twój scoring. Aby pobrać bezpłatny raport BIK, musisz wejść na stronę bik.pl, zalogować się na swoje konto – lub jeśli nie masz, to je założyć, a następnie w formularzu kontaktowym napisać prośbę o udostępnienie darmowego raportu BIK.
Jak się wylicza scoring kredytowy?
Możesz skorzystać z dostępnych online kalkulatorów, które pomogą Ci obliczyć scoring bankowy. Jednak będzie to tylko przykładowy wynik, ponieważ nie jest znany algorytm BIK, według którego są oceniane i mierzone dane.
Banki analizują sytuację kredytobiorcy, na podstawie dostępnych danych i Twojej historii. Następnie porównują Twój profil klienta z tym, który stworzyły na podstawie historii klientów wywiązujących się ze spłaty swoich zobowiązań kredytowych. Jeśli Twój profil będzie się w jak największym stopniu pokrywał z informacjami, na temat dobrze spłacających klientów, osiągniesz wyższy scoring kredytowy.
Podczas wyliczania scoringu brane są pod uwagę różne informacje, np.:
- terminowe spłacanie zobowiązań;
- liczba aktywnych zobowiązań kredytowych;
- liczba złożonych wniosków kredytowych;
- historia kredytowa;
- informacje typu wysokość dochodów czy liczba osób na utrzymaniu.
Co ma istotny wpływ na scoring kredytowy?
Wpływ na scoring kredytowy w głównej mierze ma nasza dotychczasowa historia kredytowa. To, jak spłacamy lub spłacaliśmy nasze zobowiązania, czy nie mieliśmy opóźnień. Dodatkowo, czy obecnie mamy jakieś aktywne kredyty, pożyczki, karty kredytowe, limity w koncie itp. oraz jaki jest stan naszego konta. Oprócz tego bank sprawdza wiek klienta, a także jego sytuację życiową: a więc zarówno stan cywilny, liczbę osób w gospodarstwie domowym i na utrzymaniu.
Dodatkowo na scoring wpływa to, jakie klient ma wykształcenie, w jakim zawodzie pracuje i ile czasu oraz jaki ma typ umowy. W ten sposób bank oblicza stabilność zatrudnienia. Nie bez znaczenia dla rezultatu scoringu kredytowego może być to, jaki masz status mieszkaniowy, np. czy posiadasz jakąś nieruchomość na własność.
Czy wysoki scoring kredytowy gwarantuje uzyskanie kredytu?
Wysoki scoring znacząco zwiększa szanse na uzyskanie finansowania, ale nie gwarantuje jego otrzymanie, ponieważ w zależności od danej sytuacji i wysokości kredytu, o który się staramy, bank może wymagać dodatkowych warunków. Dzieje się tak np. w sytuacji, gdy starasz się o kredyt na wysoką kwotę i długi okres, czyli w przypadku kredytu hipotecznego. Warto jednak wskazać, że wysoka ocena kredytowa może nie tylko zwiększyć szanse na zobowiązanie, ale także wpłynąć na lepsze jego warunki. Możesz, np. otrzymać niższe oprocentowanie czy prowizję.
Jak poprawić scoring kredytowy?
Istnieje kilka sposobów na to, aby zwiększyć swoje szanse na pozytywną decyzję banku. Przede wszystkim, jeśli posiadasz zobowiązania kredytowe, spłacaj je w terminie. To bardzo ważny element brany pod uwagę przy ocenie kredytowej i punkt wyjścia do tego, jeśli chcesz zbudować pozytywną historię kredytową.
Dodatkowo zadbaj o stabilność zatrudnienia. Jeśli myślisz o kredycie hipotecznym, zawczasu postaraj się o to, aby wykazać długi stosunek pracy, minimum 6 miesięcy. Najlepiej jeśli będziesz zatrudniony na umowę o pracę na czas nieokreślony. Jeśli natomiast jesteś zatrudniony na podstawie umowy cywilnooprawnej, to warto porozmawiać z szefem o tym, czy jest możliwość przejścia na umowę o pracę.
Warto też pomyśleć o tym, kiedy i gdzie składasz wniosek kredytowy. Zbyt duża liczba złożonych wniosków o finansowanie w różnych bankach, może również wpłynąć na Twój scoring. Zwłaszcza gdy któryś wniosek będzie odrzucony.
Czym jest scoring Biura Informacji Kredytowej?
Scoring BIK to ocena wiarygodności kredytowej klienta, tego jak wywiązywał się ze zobowiązań finansowych, lub czy w ogóle je zaciągał. Jest to wskaźnik brany pod uwagę przez instytucje przy decyzji kredytowej. Jest to ujednolicony sposób oceny historii kredytowej, identyczny dla wszystkich kredytobiorców. Polega on na tym, że tworzony jest profil klienta, który jest on porównywany do profilu innych osób spłacających finansowanie w terminie. Im większe jest między nimi podobieństwo, tym wyższa punktacja i scoring.
